Cilt: 7 Sayı: 2, 29.12.2023

Yıl: 2023

Araştırma Makaleleri

Derleme Makaleler

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi (USMTD); Mühendislik, Teknoloji ve Disiplinlerarası akademik çalışmalar ile lisansüstü öğrencilerin çalışmalarını değerlendirme fırsatı sağlayabilmek, tüm bilimsel çalışmaların diğer araştırmacıların istifadesine sunabilmesi amacıyla yayınlanmaktadır.

Dergimizde her türlü mühendislik ve teknolojik çalışmalara ait akademik çalışmalar değerlendirilmektedir. Dergimiz "Mühendislik ve Teknoloji" konularındaki akademik çalışmaları kapsamaktadır.

GENEL BİLGİ

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi (USMTD); Mühendislik, Teknoloji ve Disiplinlerarası akademik çalışmalar ile lisansüstü öğrencilerin çalışmalarını değerlendirme fırsatı sağlayabilmek, tüm bilimsel çalışmaların diğer araştırmacıların istifadesine sunabilmesi amacıyla dergi yayın politikası çerçevesinde yayımlayarak bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkı sağlamayı amaç edinmiştir. USMTD yılda iki kez Haziran ve Aralık aylarında yayımlanır.

Dergi yayın politikası kapsamında Türkçe ve İngilizce dillerinde hazırlanmış olan orijinal nitelikteki “Araştırma Makaleleri” ve “Derlemeler” kabul edilmektedir.


AÇIK ERİŞİM POLİTİKASI

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi (USMTD), hakemli açık erişimli bir dergidir “Açık Dergi Sistemleri (Open Journal Systems)”. Yayınlanan makalelere serbestçe çevrimiçi erişilebilirliği “DergiPark ULAKBİM Dergi Sistemleri” tarafından açık erişim sağlanmaktadır. Makalelere erişim için abone olunmasına da gerek yoktur. Dergi Budapeşte Açık Erişim Girişimi’ni (BOAI) benimsemektedir. BOAI'ye göre Açık Erişim, “hakem değerlendirmesinden geçmiş bilimsel literatürün, internet aracılığıyla; finansal, yasal ve teknik engeller olmaksızın, serbestçe erişilebilir, okunabilir, indirilebilir, kopyalanabilir, dağıtılabilir, basılabilir, taranabilir, tam metinlere bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması”dır. [Bkz. http://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-recommendations ]


ÜCRETLENDİRME POLİTİKASI

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi Açık Erişim yaklaşımını benimsemektedir (BOAI) ve makalelerin yayınlanması, okunması ve indirilmesi ücretsizdir. Aynı şekilde, dergi tarafından makale, yazı vb. için herhangi bir gönderim ücreti, editöryal işlem ve hakem değerlendirme sürecinde ücret ya da yayın ücreti talep edilmemektedir. Hakem değerlendirme süreci tamamlanmış ve kabul edilmiş tüm makaleler herhangi bir makale gönderim ve/veya değerlendirme ücreti talep edilmeksizin yayımlanmaktadır. Dergi aboneliği için ücret talep edilmez.


TELİF HAKKI DEVRİ

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi’ne yayınlanmak üzere gönderilen çalışmalar, daha önce herhangi bir şekilde yayınlanmamış veya herhangi bir yere yayınlanmak üzere gönderilmemiş özgün çalışmalar olmalıdır. Yazarlar çalışmalarının telif hakkından feragat etmeyi kabul ederek, değerlendirme için makale gönderimiyle eş zamanlı olarak çalışmalarının telif hakkını Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi 'ne devretmek zorundadır. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi'ne çalışmalarını gönderecek yazarlar, "Telif Hakkı Devir Formu" belgesini doldurmalı ve ıslak imza ile imzalanmalı ve makale ile birlikte sisteme yüklemelidirler.


ETİK İLKELER

1. Araştırma ve Yayın Etiği Standartları

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi etik ilke ve değerlere ilişkin ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak dergiye gönderilen akademik çalışmalarda;
• YÖK "Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi"nde belirlenen esaslar dikkate alınmalıdır
• Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından Editör ve Yazarlar için belirlenen Uluslararası Standartları benimsemektedir.

Bu kapsamda COPE (Yayın Etiği Komitesi) tarafından hazırlanan Yürütme Kılavuzu (Code of Conduct) ve Uygulama Rehberi (Principles of Transparency and Best Practice) izlemeyi taahhüt eder. Editörler için Cope Rehberi’nin (Cope Guidance for Editors) izlenmesi Editörlerin görevi kapsamında olup, Hakemler için Etik Rehberi (COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers) dergi hakemleri tarafından izlenmesi beklemektedir.

Bu bağlamda Dergi; “Yayın Etiği”, “Araştırma Etiği” ve “Yasal/Özel izin belgesi alınması” ile ilgili yukarıda anılan ulusal ve uluslararası kurallara uymakta olduğunu taahhüt eder.

Makale değerlendirme sürecinde kabul edilen araştırma ve yayın etiği standartlarına aykırılığı tespit edilen eserlerin yayın talebi reddedilir. Eserin yayınlanmasından sonra söz konusu aykırılığın tespit edilmesi halinde eser yayından kaldırılır.

Eserler yayımlanmak üzere kabul edildiği takdirde, elektronik ortamda yayınlamak da dâhil olmak üzere eserlerin tüm yayın/yayım hakları Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi’ne aittir. Bu hususta yazarlara telif ücreti ödenmez.

COPE ve YÖK tarafından belirtilen standartlar esas alınarak hazırlanan, öneriler ve genel yayın gerekliliklerine bağlı olarak, Editörler, Yazarlar ve Hakemler için belirtilen esaslar ve sahip olması gereken sorumluluklar aşağıda verilmiştir.

2. Yazarların Sorumluluğu

Yazarlar dergiye makaleyi göndermeden önce, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanuna, derginin benimsediği etik standartlara ve yayın ilkeleri (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 4) ile yazım kurallarına uygun olup olmadığını kontrol ve teyit eder. Makalenin araştırma ve yayın ilkelerine uygun olarak hazırlanması yazar(lar)ın sorumluluğundadır.
1- Yazarlar dergiye yayınlanmak üzere gönderdikleri çalışmalarını aynı anda başka bir dergiye gönderemezler.
2- Yazarlar yayınlanmak üzere sundukları çalışmanın başka bir yerde yayınlanmamış özgün çalışma olduğunu kabul etmiş sayılırlar.
3- Makalenin sorumlu yazarları, makalenin tüm yayın sürecini varsa makaledeki diğer yazarlarla paylaşmak zorundadır.
4. Dergide yayımlanan çalışmalardaki görüşler ve bu konudaki sorumluluk yazara aittir.
5. Eserler, “Microsoft Office Word” programında yazılmış olmalıdır. Telif Hakkı formunun imzalanması ve pdf formatında gönderilmesi gerekmektedir.
6- Yazarlar yayımlanan makalede çıkar çatışması olmadığını kabul etmeli ve potansiyel çıkar çatışmalarını editöre bildirmelidirler. Ayrıca, çalışmanın yapılmasında maddi destek sağlayan kurum/kuruluşları beyan etmelidirler.
7- Dergiye gönderilen makalelerde etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, onay/onaylar (kurul adı, tarih, sayı no vb. bilgiler)makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
• Görüşme teknikleri, deney, odak grup çalışması, anket, gözlem ve mülakat gibi katılımcılardan veri toplanan nicel veya nitel yaklaşımlarla gerçekleştirilmiş olan her türden araştırma çalışmaları
• Deneysel ya da farklı bilimsel amaçlar gözetilerek insan ve hayvanların materyal ve veriler dâhil kullanımı
• İnsan üzerinde gerçekleştirilmiş olan klinik çalışmalar
• Hayvan deneylerinin yer aldığı çalışmalar
• Kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca retrospektif çalışmalar içeren bilimsel çalışmalarda etik kurul iznini gösteren belgelerin dergiye sunulması ve makale içerisinde de gerekli bilgilerin verilmesi gerekmektedir.

8- Yazar, yayınlanmış olan makalede önemli bir hata saptamaları durumunda bu durumu detaylarıyla birlikte dergi editörüne bildirmek zorundadırlar.
9- Bunlara ek olarak, olgu sunumlarında bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam belgesinin imza altına alındığına dair bilgi makalede yer almalıdır. Makale yazarlarına ait olmayan fotoğraf, ölçek, anket gibi içeriklerin makalede kullanımı amacıyla bu içeriklerin sahiplerinden izin alınmalı ve makalede belirtilmelidir. Fikir ve sanat eserlerinin kullanılması durumunda telif hakkı düzenlemelerine uyulması zorunludur.
10. Yazarlar, eserde adlarını belirttikten sonra dipnot düşerek, unvanlarını, iletişim bilgilerini, çalıştıkları kuruluşun adını ve ORCID numaralarını belirtmelidirler.
11. Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

3. Hakemlerin Sorumluluğu

Hakem kendisine gönderilen eseri COPE tarafından açıklanan linkteki (https://publicationethics.org/files/Ethical_Guidelines_For_Peer_Reviewe…) esasları dikkate alarak değerlendirmesini tamamlar ve kendisine tanına süre içinde editör kuruluna iletir.

Hakemlerin sorumlulukları
1- Hakemler kendilerine değerlendirilmek üzere gönderilen çalışmaların uzmanlık alanları içerisinde değilse ya da çalışmayla ilgili yeterli bilgileri yoksa değerlendirme yapmadan makaleyi editöre geri göndermelidirler.
2- Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir. Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır.
3- Hakemler çalışmanın değerlendirilmesinde tarafsız, dürüst ve objektif davranmalı ve editörler dışında bilgi paylaşımında bulunmamalıdırlar. Makale önerisi ile ilgili yorumlar yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır.
4- Hakemlerin eleştirileri bilimsel ve nesnel olmalıdır. Yazara karşı kişisel eleştiri yöneltilmemeli, eleştiriler açık ve net olmalıdır.
5- Hakemler değerlendirdikleri çalışma ile daha önceden yayınlanan makaleler arasında belirgin bir benzerlik ve örtüşme saptamaları durumunda editörü bilgilendirmeleri gerekir.
6- Hakemler editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur. Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
7- Hakemlere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Makale önerileri başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.

4. Editörlerin sorumlulukları

Editor, yardımcı editor ve alan editörleri, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır.
1. Yalnızca akademik olarak karar verir ve verilen bu kararlar ile ilgili tam sorumluluk alır. Dergiye gönderilen çalışmaların kabulü veya reddi ile ilgili son görüş editöre aittir.
2. Editörler makaleleri bilimsel etik kuralları açısından denetlemeli ve etik dışı davranışlar görülen makaleyi reddetmelidir. Hakem sürecinin etik standartlara uygunluğu açısından YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ni ve COPE rehberini dikkate alır.
3. Hakem atamaları sırasında, yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığı editörler tarafından gözetilmelidir. Sunulan çalışmaların konusunda uzman hakemler tarafından değerlendirilmesini sağlamalıdır.
4. Editörler, tarafsızdır ve eser sahibinin dininden, cinsiyetinden, uyruğundan ve siyasi görüşünden bağımsız olarak eserlerin değerlendirme sürecini yürütür.
5. Yayın sürecinde çift körleme yöntemiyle (yazar ve hakem kimlikleri gizlenerek) hakemlik esasının korunmasını sağlar (gizlilik). Ayrıca yazar ile hakem arasında çıkar çatışmasının oluşmasını engelleyecek tedbirleri alır.
6. Eserlerin değerlendirme sürecinin öngörülen sürede tamamlanması için gerekli işbirliği ve koordinasyon sağlanır. Bu kapsamda dergiye yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaların, en fazla 30 gün içinde, değerlendirmeye alınıp alınmadığını yazara bildirmelidir. Makalelerin işlem süresi 3-6 aydır.
7. Dergiye gönderilen çalışmalar, editör veya yardımcıları tarafından çalışmanın yazarları, hakemleri, yardımcı editörler ve yayıncı dışında hiç kimseye açıklanmamalıdır (bilgi paylaşımı). Dergi kurulda görevli diğer kişilerle derginin yayın süreci ve makale değerlendirme süreçleri hakkında bilgi paylaşımında COPE tarafından belirlenen linkteki (https://publicationethics.org/files/Sharing%20_of_Information_Among_EiC…) esasları gözetir.

Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi Açık Erişim yaklaşımını benimsemektedir ve makalelerin yayınlanması, okunması ve indirilmesi ücretsizdir. Aynı şekilde, dergi tarafından makale, yazı vb. için herhangi bir gönderim ücreti, editöryal işlem ve hakem değerlendirme sürecinde ücret ya da yayın ücreti talep edilmemektedir.